december 2018

Japanse onderzoekers hebben vastgesteld dat suppletie met zink onderdeel kan zijn van de behandeling van ernstige leverziekten. Helemaal nieuw is dat inzicht niet. Zo is al sinds 1956 bekend dat levercirrose, de omzetting van levercellen naar littekenweefsel, gepaard gaat met hypozincemie ofwel een lage bloedspiegel van zink. Later werd duidelijk dat met de progressie van leverziekten ook de concentratie zink afneemt en dat suppletie daarop het antwoord kan zijn. Maar nu zijn ook de effecten op langere termijn en de meest gunstige dosis onderzocht.

Het gebruik van een glutenarme voeding door mensen die niet lijden aan coeliakie is momenteel erg populair. Wat precies de gevolgen hiervan zijn voor onder meer het microbioom, de darmpermeabiliteit, verzadigingsgevoel en het lichaamsgewicht was tot nog toe onduidelijk. In een recente Deense studie werden deze gevolgen grondig bestudeerd.

Trefwoorden

Vrouwen die last hebben van pijn in de borsten vlak voor menstruatie, doen er goed aan om kamille-extract te nemen, stellen artsen uit Iran. Ze lieten 30 vrouwen dagelijks 5 druppels van een kamille-extract nemen. Na 2 maanden rapporteerden ze minder pijn dan vrouwen uit de controlegroep, die placebodruppels gebruikten.

Een kleine dosis van 50 µg per dag is even goed als een grote dosis van 2000 µg per week om de vitamine B12-status op te krikken. Dat hebben Italiaanse onderzoekers vastgesteld bij 40 veganisten en vegetariërs die er een niet-ernstig (marginaal) tekort aan hadden. Ze dienden de supplementen sublinguaal in te nemen. De grote dosis zorgde voor een hogere vitamine B12-concentratie in het bloed, maar andere markers kenden eenzelfde gunstig verloop.

Uit in-vitro-experimenten hebben onderzoekers kunnen afleiden dat glyfosaat, in concentraties die gangbaar zijn, DNA-schade berokkent in witte bloedcellen. Een dosis gelijk aan 0,5 µg/ml (wat Europa als aanvaardbaar beschouwt) en doses vele malen daaronder verhogen chromosoomafwijkingen en 'micronuclei', kleine brokjes chromosoom die verkeerd gesplitst zijn. Celdeling leek hierdoor niet verstoord te zijn.

Onderzoekers uit de VS en Frankrijk hebben het voedingspatroon van een Boliviaans volk, de Tsimané, vergeleken met die van een naburig volk, de Mosetén. Daarmee wilden ze de gevolgen van een transitie van traditionele naar modernere  voedingspatronen in kaart te brengen en de voornaamste oorzaken van hartziekte identificeren. De Tsimané hebben het laagste aantal ischemische hartziekten dat ooit bij een populatie geregistreerd werd, terwijl de Mosetén al meer beïnvloed zijn door de buitenwereld. Hun bevindingen liggen niet altijd op dezelfde lijn van sommige progressievere opvattingen die vandaag de dag rond gezonde voeding circuleren.

Een probioticakuur van acht weken vermindert depressie significant bij patiënten die aan majeure depressie lijden en daartegen medicatie nemen. Een supplement met prebiotica slaagde daar niet in. Iraanse onderzoekers vonden dit resultaat bij 81 patiënten die ofwel een supplement met Lactobacillus helveticus en Bifidobacteruim longum, ofwel een supplement met galacto-oligosacchariden, ofwel een placebo namen. De onderzoekers keken ook naar het verloop van kyrurenine, tryptofaan en 'vertakte aminozuren' in het serum.

Een systematische review en meta-analyse toont de preventieve effecten van carotenoïden uit de voeding op het ontstaan van het metabool syndroom. Voor vitamine A, waarin het lichaam enkele van deze carotenoïden kan omzetten, geldt dat niet. De onderzoekers van het National Institute on Aging (behorend tot de Amerikaanse National Institutes of Health) hebben hiermee bewijs geleverd dat een voedingspatroon rijk aan een combinatie van carotenoïden gunstig uitpakt voor de cardiometabole gezondheid.​

Onderzoek met fruitvliegjes leert ons dat een enkele mutatie in de mitochondriën voldoende is om fruitvliegjes te laten gedijen op een koolhydraatrijk bananendieet. Fruitvliegjes die de mutatie niet hebben, gedijen beter op een proteïnedieet bestaande uit passievrucht. Omdat er geen verschil is tussen mitochondrie-DNA van de mens en van fruitvliegjes, zijn deze bevindingen ook erg relevant voor de mens.

Onderzoeken hebben uitgewezen dat de omega-3-vetzuren in vis de kans op hart- en vaatziekten verminderen. Het is de belangrijkste reden waarom ook in de reguliere voedingsleer wordt aanbevolen één- of tweemaal per week (vette) vis te eten. Zo zou ook het risico op een ischemische beroerte, gevolg van een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen, afnemen. Een in 2018 verschenen studie schetst echter een genuanceerder beeld.

Trefwoorden

Mensen die in verkeersdrukke straten wonen, hebben een hoger risico om obees te worden, schrijven Zwitserse wetenschappers. Elke stijging van 10 decibels is goed voor een 17%-toename in obesitas. De verbanden gelden voor weg- en vliegverkeer, maar niet voor spoorwegverkeer.

Patiënten blijken sneller te herstellen van ernstige brandwonden en minder complicaties te ontwikkelen als hun behandeling ook suppletie met belangrijke micronutriënten omvat. Zonder aanvullende vitaminen en mineralen hebben zij een bijna tienvoudig verhoogd risico op wondinfectie en sepsis en duurt hun ziekenhuisopname aanzienlijk langer. Taiwanese wetenschappers concluderen dit na onderzoek onder een groep slachtoffers van een brand.

Trefwoorden

Een groot Amerikaans ziekenhuis vond 32 gevallen van scheurbuik bij kinderen over de laatste vijf jaar. De meeste kinderen hadden een andere aandoening die aan de basis van het extreme vitamine C-tekort lag. Snelle herkenning van scheurbuik bij kinderen is cruciaal, opdat niet nodeloos veel tijd verloren gaat naar het zoeken van een diagnose. Soms hebben ze al een beender(merg)biopsie ondergaan. Ook Europese ziekenhuizen maken melding van scheurbuik.

Ginkgo biloba is even doeltreffend als pentoxifylline om tinnitus te onderdrukken, maar biedt meerwaarde als het gaat om vermindering van psychologische symptomen. Dat besluiten Tsjechische onderzoekers op basis van een klinische studie waarin 100 patiënten ginkgo biloba en 100 patiënten pentoxifylline namen. De studie draagt bij tot meer inzicht in het psychologische aspect van tinnitus.

Chinese onderzoekers noemen de resultaten van 17 klinische studies rond orale ginseng en instabiele angina veelbelovend. Patiënten die ginseng nemen lopen minder risico op overlijden, hartinfarct of noodzaak tot chirurgische ingreep of hospitalisatie. Het totaal aantal van die incidenten bedroeg 3% in de ginsenggroep, beduidend minder dan het aantal (7,8%) in de controlegroep. De onderzoekers noteerden ook vermindering van angina-aanvallen van zes naar vier aanvallen per week en een reductie van de dosering van nitroglycerine. In alle studies kregen patiënten een conventionele behandeling.

Trefwoorden

Een 5:2-dieet werkt niet beter dan een -20%-dieet. Duitse onderzoekers hebben een steeds populairder wordend intermittend fasting-strategie ‒ vijf dagen geen beperking en twee dagen 'zwaar vasten' ‒ getoetst tegen een conventioneel dieet. Beide dieetplannen slaagden erin om het lichaamsgewicht met 5% te verlagen. Ook voor metabole biomarkers en genexpressie in vetcellen vonden de onderzoekers geen beduidende verschillen.

In deze studie werd het effect van een leucineverrijkt aminozuursupplement onderzocht bij patiënten met sarcopenie na een beroerte. Spierfunctie, spiermassa en zelfredzaamheid namen significant toe na een acht weken durende interventie in combinatie met een trainingsprogramma.

In een Noorse studie werd het effect van krill-olie op de genexpressie van genen die betrokken zijn bij het lipiden- en glucosemetabolisme en inflammatie nader onderzocht. De resultaten werden vergeleken met de inname van een vergelijkbare hoeveelheid omega-3-vetzuren in de vorm van vismaaltijden en met een olie zonder omega-3-vetzuren (controlegroep). Onderzoekers concludeerden dat de inname van krill-olie de expressie van meer genen beïnvloedde dan de inname van omega-3-vetzuren uit vismaaltijden.

Trefwoorden

Ratten die blootgesteld worden aan een mengsel van 13 wijdverspreide chemicaliën vertonen tekenen van toxiciteit, ondanks het feit dat de concentratie van elke chemicalie veilig wordt geacht. Blootstelling gedurende 24 weken verhoogde het lichaamsgewicht en markers voor oxidatieve stress en leverschade. Sommige effecten die optraden bij lage dosis, traden niet op bij hogere dosissen. Een marker voor proteïneschade daalde daarentegen naarmate de dosis opgevoerd werd. De onderzoekers opperen dat verschillende biochemische mechanismen meespelen.

Oefeningen in diep ademhalen zouden angst verhelpen bij patiënten met bipolaire stoornis. Braziliaanse onderzoekers konden dit afleiden uit een niet-gecontroleerde studie die 14 patiënten evalueerde met zeven psychologische tests. Naast angstreductie vonden ze ook vermindering van 'subsyndroomsymtomen'.

Gegevens van 350.000 mensen uit 37 landen bevestigen dat arseen, lood, cadmium en koper mede de oorzaak zijn van hart- en vaatziekten. Dat stellen Britse wetenschappers op basis van bevolkingsstudies die vooral in Europa en de VS zijn uitgevoerd. Voor geen enkel metaal kon een drempelwaarde gevonden worden onder welke een ongunstige impact onmeetbaar wordt. (Zware) metalen zijn daarmee een belangrijke maar nog erg verwaarloosde cardiovasculaire risicofactor. Voor kwik konden de wetenschappers geen verband vinden.

Van de vele positieve gezondheidseffecten die worden toegeschreven aan omega-3-vetzuren zijn die voor hart- en bloedvaten misschien wel de belangrijkste. En extra belangrijk voor mensen met diabetes, die een verhoogd risico lopen op hart- en vaatziekten. Een recente meta-analyse komt tot de conclusie dat de vetzuren voor hen geen soelaas bieden.

Is koffie goed voor de gezondheid of juist niet? De meningen erover verschillen en ook wetenschappelijk onderzoek vertoont wisselende resultaten. Wel laat het meest recente, grootschalige onderzoek zien dat de voordelen prevaleren en het sterfterisico door koffieconsumptie afneemt. Aan het rijtje van mogelijke voordelen kan ook een verlaagde kans op tinnitus en gehoorverlies worden toegevoegd, althans volgens een representatieve steekproef onder de Zuid-Koreaanse bevolking.

Trefwoorden

Zuigelingen die thuis worden geboren, hebben meer diversiteit in hun darmmicrobioom dan baby’s die in het ziekenhuis geboren worden. Dit kan de ontwikkeling van hun immuunsysteem en metabolisme beïnvloeden volgens een studie in Scientific Reports.

Onvruchtbaarheid, waar naar schatting zo’n 15 procent van de wereldbevolking aan lijdt, wordt deels geassocieerd met een ongezonde leefstijl. Bij mannen kan dat betekenen dat de kwaliteit van het sperma afneemt, maar sommige voedingsstoffen kunnen daar mogelijk tegen worden ingezet. In een meta-analyse is nagegaan welke supplementen met deze stoffen in aanmerking komen.