maart 2017

Jarenlang stevig alcohol drinken zorgt vooral bij mannen voor arteriële stijfheid en vroegtijdige veroudering van de slagaderen, waardoor de elasticiteit van de vaatwanden afneemt en de bloedstroom verandert. Dat blijkt uit onderzoek van de University College London in het Journal of the American Heart Association. Bij mannen liepen structurele stevige drinkers die gestopt waren, nog steeds veel meer risico op arteriële stijfheid dan structurele matige drinkers. Bij vrouwen bleken alle associaties niet significant.

Onderzoekers van de Universiteit van Eastern Finland hebben aangetoond dat regelmatig tot zeer regelmatig saunagebruik mannen een kleinere kans geeft op de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. Eerdere studies suggereerden al een gunstige invloed van saunagebruik op de gezondheid van hart en vaten. De resultaten van de Finse studie laten als eerste een gunstige invloed op het ontstaan van geheugenstoornissen zien in een publicatie in het tijdschrift Age and Ageing.

Trefwoorden

Volgens onderzoekers uit Mexico is suppletie met magnesium zinvol bij stoornissen van de glucosestofwisseling zoals diabetes. Middels een meta-analyse werden de effecten van orale suppletie met magnesium bij mensen met en zonder diabetes op insulinegevoeligheid en bloedsuikerbeheersing onderzocht. Daarvoor werden alle gerandomiseerde klinische onderzoeken hierover geraadpleegd in PubMed-Medline, SCOPUS, Web of Science en Google Scholar. De resultaten werden gepubliceerd in Pharmacological Research.

Traanvocht kan wellicht een goed toekomstig alternatief voor bloed zijn om de vitaminestatus te meten. Dat concluderen Amerikaanse wetenschappers van de Universiteit van Michigan in een publicatie in het tijdschrift Experimental Eye Research. Regulier wordt er bloed geprikt om de status van vitaminen in het lichaam te bepalen, maar die methode is invasief in vergelijking met traanvochtmeting. Bij het verzamelen van traanvocht worden speciale strips in de onderste oogleden van beide ogen geplaatst, waardoor mogelijke tekorten niet alleen makkelijker, maar ook sneller kunnen worden opgespoord.

Trefwoorden

Duitsland staat bekend om zijn ′bratwurst′, maar deze nationale traditie wordt door het zout- en vetgehalte niet als één van de gezondste producten beschouwd. De Duitse Anhalt University of Applied Sciences in Bernburg heeft echter een worst ontwikkeld, die preventief en misschien zelfs helend werkt op aandoeningen van het maag-darmkanaal. De receptuur van de gezonde worst is ontwikkeld in het laboratorium van de Foodstuff and Nutrition Research werkgroep op de Duitse universiteit.

Trefwoorden

Muizen die periodiek vasten zijn volgens wetenschappelijke studies metabolisch gezonder. Om te bepalen of vasten net zo goed is voor mensen, onderzochten wetenschappers van de Universiteit van Southern California de effecten van een vasten-imiterend dieet op een groep volwassenen. Ze volgden een ′5:2 dieet′, waarbij er elke week vijf dagen normaal gegeten werd en twee achtereenvolgende dagen gevast. Tijdens de vastendagen werden alleen geleverde dieetproducten gegeten, wat de calorie-inname beperkte van 750 tot 1100. Ze werden niet alleen slanker zonder spierverlies, maar ze verlaagden ook structureel hun risico op ziekte.

Het 'knuffelhormoon' oxytocine dempt ontwikkeling van posttraumatische stressklachten. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoekers van het Academisch Medisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam gepubliceerd in het tijdschrift Biological Psychiatry. Kortdurend gebruik van neusspray met oxytocine als vroege behandeling bij traumaslachtoffers kan de symptomen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS) gedurende lange tijd verminderen. PTSS treft ongeveer tien procent van de traumaslachtoffers en heeft een enorme impact op het dagelijks leven.

Trefwoorden

Love handles zijn niet zo onschuldig als ze lijken. Volgens een onderzoekersteam van Joslin Diabetes Center en Harvard Medical School in Boston blijkt namelijk dat bruin vet met andere organen communiceert door het zenden van kleine moleculen, die de activiteit van genen bepalen in andere delen van het lichaam. De ontdekking van deze nieuwe route van cel-celcommunicatie geeft aan dat bruin vetweefsel een veel grotere rol speelt in het reguleren van de stofwisseling dan eerder werd gedacht. De studie werd gepubliceerd in het gerenommeerde Britse tijdschrift Nature.

Suppletie met visolie (EPA en DHA) verhoogt het gehalte omega-3 in de rode bloedcelmembraan, verbetert de prestaties van het werkgeheugen door een betere doorbloeding van het hersenschorsgebied posterior cingulate cortex tijdens belasting van het werkgeheugen bij ouderen met een subjectieve geheugenstoornis. Dat blijkt uit een Amerikaanse studie van de afdeling Psychiatrie en Gedragsneurowetenschappen van de Universiteit van Cincinnati.

Trefwoorden

Vitamine B12 kan de symptoomlast van tinnitus (oorsuizen) verbeteren bij patiënten die er een tekort aan hebben. Dat vonden Indiase artsen in een pilotstudie met 40 tinnituslijders. Twintig patiënten kregen wekelijks een injectie van 2500 microgram gedurende zes weken, twintig andere patiënten een placebo-injectie. Bij lijders van tinnitus en B12-tekort verlaagde vitamine B12-behandeling significant tinnitus severity score en visual analog scale.

Trefwoorden

Mensen danken hun kleurenzicht aan hun voorouders, de eerste mensachtige apen, die kleurig fruit verzamelden. Dat blijkt uit Canadees onderzoek van de Universiteit van Calgary, dat gepresenteerd werd op een meeting van de American Association for the Advancement of Science. De mens of homo sapiens heeft een goed ontwikkeld kleurenzicht. Primaten, zoals mensen en apen, zijn uniek onder de zoogdieren, omdat zij zowel rood als groen kunnen waarnemen. Dat komt door een sterk ontwikkeld menselijk netvlies met drie verschillende soorten lichtgevoelige cellen (kegeltjes), in plaats van twee.

Trefwoorden

Franse boekweit verbetert wellicht de nierfunctie bij patiënten met diabetes type 2. Chinese onderzoekers zagen gunstige ontwikkelingen in nierparameters zoals een hogere albumine-creatinineverhouding in de urine, lager serum-ureum, en een betere beheersing van bloedglucose en creatinine bij diabetespatiënten die al hun rijst en granen vervingen door Franse boekweit.

Trefwoorden

Extract van granaatappel kan bij sommige mannen en vrouwen markers voor cardiovasculair risico verlagen. Met name dragers van het urolithine-metabotype B hebben baat bij granaatappel. Alleen zij ondervinden een beduidende daling van de niveaus van totaalcholesterol, small-LDL, ApoB en geoxideerde LDL-niveau. Een hogere dosis van dat extract had bovendien een meer uitgesproken effect op die markers, en verlaagde daarbij ook de LDL-cholesterol en non-HDL-cholesterol beduidend.

Suppletie met quercetine verlaagt zowel de systolische als diastolische bloeddruk volgens een internationaal onderzoeksteam van de Medical University of Lodz in Polen in een publicatie van het tijdschrift van de American Heart Association. Het is de eerste systematische review en meta-analyse, die de bloeddrukverlagende effecten van quercetine bevestigd. Afzonderlijke studies over dit onderwerp lieten nog wel eens een tegenstrijdig beeld zien.

Trefwoorden

Onvruchtbaarheid treft één op zeven koppels. Een belangrijkste
reden is de leeftijd: vrouwen beginnen steeds op latere leeftijd
aan kinderen. In Italië zijn een reeks kleine studies aan de gang
die het effect van acupunctuur op de zwangerschapsuitkomst bij
in-vitrofertilisatie (IVF) hebben getest.

Gezondheidseconomen hebben het terrein van de complementaire
en alternatieve geneeskunde (CAM) doorgaans genegeerd. Volledig
onterecht: vier op tien Amerikanen wendt zich wel eens tot een
CAM-therapeut. Ook in Europese landen is CAM populair: volgens
een Zwitsers referendum van 2009 was twee derde van de stemmers
voorstander van meer CAM-dekking in de ziekteverzekering. Een
aantal rapporten hebben al gesuggereerd dat CAM-therapieën
kosteneffectief kan zijn in bepaalde gevallen: acupunctuur bij
migraine, manuele therapie bij nekpijn, spatherapie bij
parkinson, stressbeheer bij chemotherapie, biofeedback bij IBS ...

Trefwoorden

De onderzoeksgroep van professor Dobos Gustav (universiteit
Duisburg-Essen) recenseerde vier clinical trials die het
effect van bloedzuigertherapie op artrose onderzochten.
Bloedzuigers helpen pijn te verminderen op korte en middellange
termijn, ze verminderen stijfheid van de gewrichten en ze
verbeteren het fysieke functioneren. De bewijskracht van
pijnreductie op lange termijn is minder sterk (ook minder
bestudeerd). Geen ongewenste bijwerkingen worden genoteerd.

Trefwoorden

Het Istituto Superiore di Osteopatia in Milaan
vergeleek het effect van osteopathische manipulatieve
pijnbehandeling bij patiënten met ruggenmergletsels met
farmacologische behandeling. Na drie weken behaalde de
farmacologische behandeling een pijnvermindering van 24 %
(op de VAS-schaal), terwijl osteopathie hiervoor -16 %
scoorde. Het beste resultaat werd geboekt bij patiënten die zowel
aan neuropathische als nociceptieve pijn leden en die zowel
farmacologisch als osteopathisch behandeld werden. Nociceptieve
pijn wordt veroorzaakt door de pijnreceptoren, terwijl
zintuiglijke (somatosensorische) receptoren aan de basis liggen
van neuropathische pijn.

Trefwoorden

Radiotherapie veroorzaakt een massieve productie van vrije
radicalen en inflammatie in de weefsels waar de straling doorheen
gaat; radiodermatitis is een gevreesd gevolg hiervan.
Pathofysiologisch is dit het gevolg van de excessieve vrije
radicalenproductie door radiolyse van water, wat verantwoordelijk
is voor schade in epidermis en endotheelcellen. De meestal
begeleidende chemotherapie speelt tevens een cumulatieve rol in
de huidtoxiciteit.

Een Finse studie bevestigt het beschermend effect tegen
beroerte van hoge lycopeenniveaus in het bloed. De studie, op
1031 mannen van 46 tot 65 jaar uit de Kuopio ischaemic heart
disease risk factor cohort
onderging bloedtesten, waarna ze
ongeveer zeven jaar gevolgd werden.

Trefwoorden

In dierproeven met experimenteel geïnduceerde diabetes bestudeerde de verwoestende effecten van een verhoogde glycemie: oxidatieve stress en glycatie, naast gewichtsverlies, dramatische stijging van de peroxidatiemarker malondialdehyde, nierproblemen en zenuwcelaantasting. Toediening van een rodekoolextract gedurende het experiment verlaagde significant de glycemie en malondialdehydevorming, en voorkwam gewichtsverlies en nierschade. Maar het grootste effect bleek bescherming van zenuwcellen en voorkomen van neuropathie.

Vroegere studies suggereerden al dat vitamine K de
insulinesensiviteit en de glucosehomeostase kan verbeteren. Een
cross-sectionele studie (Prevention with the Mediterranean
diet trial
, 1925 personen) en een longitudinale studie (1069
diabetesvrije personen, gemiddelde follow-up 5,5 jaar)
onderzochten de associatie tussen vitamine K1-inname en het
risico op diabetes bij ouderen.

Een prospectieve studie over 16 jaar op meer dan 20.000 Finnen
(die traditioneel een vrij ongezonde voedingsstijl hebben!)
gepresenteerd op het congres van de Europese cardiologische
liga
op 27 augustus bevestigt dat een gezonde eet- en
leefstijl significant het risico op de ontwikkeling van
hypertensie verlaagt.

Trefwoorden

Twee gereputeerde Franse professoren
publiceerden net een lijvig boek (900 pagina's) met een evaluatie
van medicamenten. Overigens bedoeld voor het grote publiek!

Bewijzen van de effectiviteit van carotenoïden zijn zeer
inconsistent en controversieel; denk maar aan de Finse
rokersstudie.

Zeiden jouw ouders vroeger ook dat je je eten goed moest kauwen? Een verstandig advies, vinden wetenschappers van de Universiteit van Manchester. Zij hebben ontdekt dat masticatie ofwel het kauwen van voedsel leidt tot vrijmaking in de mond van Th17, een T-helper-17-immuuncel van het adaptieve immuunsysteem, die helpt beschermen tegen vaak in de mond aangetroffen bacteriële en schimmelinfecties. De onderzoeksresultaten werden gepubliceerd in het tijdschrift Immunity.

Er is een sterk verband tussen chronische blootstelling aan verhoogde cortisolconcentraties door stress en de aanwezigheid van obesitas en meer buikvet bij jong en oud. Dat blijkt uit een Brits onderzoek van University College London onder 2527 ouderen tussen 54 en 87 jaar en uit Nederlands onderzoek van Erasmus Universiteit onder 3019 kinderen van zes jaar. Zij kwamen tot dezelfde conclusie bij jong en oud en publiceerden daarover in verschillende tijdschriften: Obesity (2017) en International Journal of Obesity (2016).

Trefwoorden

Een kleine toename van de dagelijkse inname van zink kan het lichaam helpen het DNA te beschermen tegen schade. Dat suggereren Amerikaanse onderzoekers van het Nutrition and Metabolism Center in Oakland in een publicatie in het tijdschrift The American Journal of Clinical Nutrition. Nog voordat de zinkspiegels in het bloed een tekort vertonen, zijn toegenomen cellulaire oxidatieve stress en DNA-schade vroege aanwijzingen van een cellulair zinktekort.

ADHD-symptomen bij jonge kinderen kunnen significant afnemen door een kortdurend fewfoods-dieet van een beperkt aantal ‘veilige’ voedingsmiddelen. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research en het ADHD Research Centre te Eindhoven, gepubliceerd in PLOS ONE. De effecten van visolie en kunstmatige kleurstoffen op afname van ADHD-symptomen bleken daarentegen klein. Verder onderzoek naar het mechanisme achter het fewfoods-dieet kan deze therapie, die nu alleen geschikt is voor jonge kinderen met zeer gemotiveerde ouders, breed toepasbaar maken.

Een combinatie van vijf supplementen kan de symptomen van bacteriële prostatitis verminderen, zo blijkt uit Italiaans onderzoek. De combinatie verbetert de levenskwaliteit van de patiënt en verhindert mogelijk terugkeer van de bacteriële infectie. De placebo-gecontroleerde studie telde 40 patiënten die behandeld werden met het antibioticum levofloxacine.

Handen wassen is de beste preventie tegen besmetting door entero- en coxsackievirussen, die hand-, voet- en mondziekte (HVMZ) veroorzaken bij jonge kinderen. Dat blijkt uit een retrospectieve Chinese studie met 99 patiënten (<10 jaar) en 126 controles door de Sun Yat-sen Universiteit naar de belangrijkste risicofactoren voor deze ziekte. Het risico op de ziekte bleek vooral hoger bij kinderen jonger dan vijf jaar. Omdat het virus zich ook kan verspreiden door contact met het beddengoed, kan dat beter worden gewassen dan alleen maar gelucht. Beddengoed meer dan drie keer per maand luchten verhoogde namelijk het risico op HVMZ.

Trefwoorden

Kan ik door mijn dieet te verbeteren ook mijn mentale gezondheid verbeteren? Deze vraag werd voor het eerst expliciet gesteld door wetenschappers van Deakin University in Australië. Zij onderzochten in deze 12-weekse SMILES-studie (Supporting the Modification of lifestyle In Lowered Emotional States) of dieetbegeleiding gericht op verbetering van de voedingskwaliteit effectiever zou zijn in verlaging van de ernst van de depressie dan het bieden van sociale steun.

Een studie uit Nederland toont aan dat suppletie van hesperidine op subtiele wijze de wanden van de bloedvaten veerkrachtiger maakt. De onderzoekers stelden verbeteringen vast aan de hand van reactiviteit van bloedvatverwijding, 'kleefmoleculen' in het bloed en bloeddruk, maar enkel nadat de deelnemers een 'endotheel-stresstest' ondergingen. Een specifieke vorm van hesperidine, een typisch flavonoïde uit citrusvruchten, werd daarbij getest.