december 2014

Lycopeensuppletie kan storingen aan het endotheel bij hartpatiënten opheffen. De universiteit van Cambridge deed die vaststelling bij hartpatiënten die al statines, bloeddrukverlagers en bloedverdunners namen. Ondanks al die medicatie hebben patiënten nog altijd problemen aan hun endotheel. Het endotheel is het binnenste laagje van de bloedvaten en stuurt mee de bloeddruk, bloedstolling en ontstekingsreacties aan.

De VS is een van de weinige landen waar reclame gemaakt mag worden voor een geneesmiddel bij het grote publiek, rechtstreeks bij de consument dus. Reclame werkt steeds met duidelijke boodschappen: waar het in de wetenschap er genuanceerd eraan toe gaat, kentde reclamewereld enkel duidelijke antwoorden op moeilijke wetenschappelijke kwesties.
Depressie wordt herleid naar een neurobiologisch probleem (iets met een serotoninetekort), waarop de wetenschap – zo weten advertenties – een ideale oplossing heeft (SSRI, of iets dat serotoninetekort in de hersenen tegenwerkt). Zowel de rol van neurobiologie als het aandeel van serotonine in depressie worden sterk betwist door de wetenschap. Een SSRI verhoogt onmiddellijk serotonine in de hersenen, toch duurt het ettelijke maanden vooraleer een SSRI in werking treedt ...

Recente studies betwisten zelfs de doeltreffendheid van SSRI's. Gemiddeld werken ze niet veel beter dan een placebo.

In België en Nederland mag geen reclame gemaakt worden, toch niet rechtstreeks aan de consument. Maar gelijkaardige initiatieven doen zich wel voor.
Bewustmakingscampagnes worden op touw gezet, patiëntverenigingen hebben vaak hetzelfde doel. Bv. in België liep lange tijd de campagne 'een op de drie mannen boven de veertig heeft last van erectiestoornissen. Wacht niet, en praat erover met uw arts.' Waar de cijfers vandaan kwamen, was niet duidelijk, evenmin in hoeverre de erectiestoornis een medisch probleem was. Wel was duidelijk wie er achter de campagne zat: een producent voor erectiepillen.

Depressie is op een gelijkaardige manier gemedicaliseerd geraakt. In de jaren vijftig had niemand ervan gehoord; nu is het een hype. Medicalisering bracht nieuwe problemen met zich mee: verslaving, het boetseren van persoonlijkheid en mogelijk een verhoogd risico op zelfmoord.

Koffie en thee helpen depressie te vermijden, dat blijkt uit een aantal bevolkingsstudies. Ook analyse van de grootschalige bevolkingsstudie NIH-AARP Diet and health study bevestigt dit: koffiedrinkers hebben 14 % minder risico op depressieve symptomen dan koffieonthouders. Maar wat gebeurt er als we de zoetstof die mensen aan een kopje koffie toevoegen, meetellen?

Gosja-jinki-gan (Eng. goshajinkiga), een Japanse kruidenremedie, biedt diabetici bijkomende bescherming tegen neuropathie, een veel voorkomende complicatie van diabetes. Dat konden Japanse artsen vaststellen in een studie met 332 type 2-diabetespatiënten die vijf jaar lang gevolgd werden. Alle patiënten volgden ook conventionele therapie. De studie toonde nog andere heilzame effecten van gosja-jinki-gan.

De hersenen reageren anders op fructose dan op glucose. Onderzoekers van de Keck School of Medicine van de universiteit van Zuid-Californië deden hersenscans bij jonge mannen en vrouwen die beelden van lekkere voedingsmiddelen (bv. chocoladecake) bekeken. Ze moesten de beelden bekijken vlak nadat ze een drank met glucose of fructose hadden gedronken. Fructose zorgde voor een hogere activering van hersengebieden betrokken in eetlust en wekten een groter hongergevoel op.

Een recente studie bevestigt de uitkomst van vroeger onderzoek: matige consumptie van (rode) wijn beschermt de cognitie bij het ouder worden en verlaagt het risico op dementie.

Astma is een zeer lastige en soms zelfs levensbedreigende ziekte, en de regulier gebruikte medicatie heeft ernstige neveneffecten. Een recente studie (die vroegere dierstudies bevestigt) opent de weg voor nieuwe alternatieven: het bijvoegen van curcuminesupplementen aan de door de patiënten gebruikte medicatie gaf een significante verbetering van de astmasymptomen (luchtwegobstructie, wheezing, hoesten, beklemdheid, minder frequent gebruik van inhalator) én van longparameters (FEV1, CRP ...). Geciteerd wordt ook de grote veiligheid van de curcumine en de afwezigheid van neveneffecten.

Een verrassende studie, gepresenteerd op het internationaal congres van de European respiratory society
(8 sep 2014) stelt dat blootstelling van zuigelingen aan dierenhuid gedurende de eerste maanden beschermt tegen allergie en astma.

Een recente review zet nog eens mooi op een rijtje wat de combinatie van voldoende beweging en gezonde voeding kan betekenen voor onze hersenfunctie.

Genetisch gemodificeerde gewassen (GM) worden steeds voorgesteld als dé oplossing om de groeiende wereldbevolking te voeden. Maar op 20 jaar tijd staan GM-gewassen op dit gebied nog nergens. Het enige dat verwezenlijkt werd is de gezondheids- en milieubedreigende glyfosaatresistentie en de ontwikkeling van het Bt-toxine als ingebouwd pesticide. Van de beloften van resistentie tegen droogte en koude, verzilting en overstroming, of hogere voedingswaarde werd nog niets gerealiseerd. Enkel de gevaren voor mens en milieu werden steeds duidelijker.

Cijfers van het National Cancer Institue stellen dat de incidentie van de zeer letale slokdarmkanker (ESCC, esophageal squamous cell carcinoma) sterk stijgt: in de VS 18.000 nieuwe gevallen, met 15.000 overlijdens.

Het drinken van sojamelk uit blikjes die met bisfenol A behandeld zijn, verhoogt de bloeddruk met zo'n 5 mmHg. Bisfenol A is een chemicalie die aan de binnenlaag van plastic flessen en blikjes toegevoegd wordt. Een cross-overstudie in Zuid-Korea bracht dit bij 60 mensen aan het licht. Alle deelnemers moesten dus in verschillende studiefasen uit twee blikjes behandeld met bisfenol A of uit twee onbehandelde flesjes drinken. Als controle kozen de onderzoekers voor sojamelk in glazen flesjes.

Twee recente studies hebben bewezen dat het ketogeen dieet ook volwassen patiënten met epilepsie kan helpen. Verleden studies werden vooral met kinderen uitgevoerd. In beide studies namen dit keer volwassenen deel die niet geholpen waren met medicatie. Het ketogeen dieet is dus terug in trek, zij het dat variaties op het ketogeen dieet gebruikt worden. Resultaten van twee studies werden op 8 december 2014 gepresenteerd op het congres van de American Epilepsy Society.

Hou de tijdstippen waarop je eet, beperkt tot een periode van 8 - 12 uur per dag. Iemand die dus om 8 u ontbijt, zou zijn laatste maaltijd om omstreeks 18 u moeten plannen. Dat is wat twee onderzoekers van het Salk Institute (La Jolla, VS) voorstellen op basis van hun experimenten met muizen. Niet hoeveel we eten, maar wanneer we eten, dat is wat telt. Je kunt het verschil maken door het juiste tijdstip van je maaltijden te kiezen.

Een optimale seleniumstatus biedt jonge volwassenen bescherming tegen depressie. Nieuw-Zeelandse artsen deden metingen bij bijna 1000 jonge volwassenen en zagen dat zowel een hoge als een lage selenium vaker voorkomt bij depressie. Het optimum werd geschat in het bereik van 82 tot 85 µg/L. Niet toevallig is dan ook de activiteit van het antioxidantenzym GPX maximaal.

Amerikaanse verpleegsters die – naar Amerikaanse normen – een mediterraan voedingspatroon volgen, hebben langere telomeren in het DNA van bloedcellen. Deze waarneming hebben Amerikaanse onderzoekers gedaan na analyse van bloedstalen van 4676 gezonde vrouwen uit de Nurses' Health Study. Langere telomeren betekenen een jongere biologische leeftijd. Deze invalshoek is dus weer een bevestiging van andere bevolkings- en interventiestudies rond het veelbelovende mediterraan dieet.

Een supplement met serenoa repens, lycopeen en selenium vormt een nuttige aanvulling op het medicament tamsulosine. Een Italiaanse studie bij 225 mannen (55 - 80 jaar) met plasproblemen toonde dat de combinatie beter werkte dan behandeling met enkel het nutraceutical of enkel tamsulosine. De effecten werden pas goed zichtbaar na één jaar.

Suppletie van twee cofactoren, NADH en co-enzym Q10 (coQ10), vermindert symptomen van moeheid bij patiënten met het chronische­vermoeid­heids­syndroom (cvs). Van de 70 cvs-patiënten die aan een Spaanse studie deelnamen, kreeg de helft 200 mg coQ0 en 20 mg NADH per dag, de andere helft een placebocapsule. De onderzoekers maten ook enkele parameters voor oxidatieve stress en mitochondriefunctie.