Voedingsgeneeskunde, jaargang 20 (2019), nummer 3

Dossier: healthy ageing

Dossier

verouderingsonderzoek

Ze is onder meer professor in de moleculaire epidemiologie en voorzitter van zowel het profileringsgebied Ageing van het Leids Universitair Medisch Centrum als de Vereniging voor Verouderingsonderzoek. Vanaf oktober zal ze ook het nieuwe DuSRA-VOILA-project gaan leiden, waarin interdisciplinair onderzoek wordt gedaan naar vitaliteit en veroudering. “We moeten veel meer gaan inzetten op preventie.”

Congres-Beurs

De negende editie van het Voedingsgeneeskunde Congres stond in het teken van het jubileumjaar van dit vakblad, dat 20 jaar geleden opgestart werd onder de vlag van Arts & Apotheker. De rode draad van het drukbezochte evenement was healthy ageing, bekeken vanuit de hersen-darm-as. Dagvoorzitter Anna Kruyswijk-van der Heijden gidste de toehoorders langs de keynotes.

voedingsgeneeskunde congres

Naast de uitgebreide keynotes bood het programma van het Voedingsgeneeskunde Congres ook keuze uit achttien verschillende workshops. Constance Bos en Rick van de Lustgraaf bezochten er een aantal.

ADHD en de darmen

Voor de hersen-darm-ashypothese van ADHD lijkt er een mogelijke relatie te bestaan tussen het darmmicrobioom en ADHD. Kleinschalig onderzoek toont aan dat er aanwijzingen zijn dat personen met ADHD een andere samenstelling van het darmmicrobioom hebben.

Hypothalamus

De hypothalamus is een specifieke hersenregio die deel uitmaakt van het limbische systeem. Hij controleert het autonome zenuwstelsel en het endocriene systeem en speelt een cruciale rol bij de organisatie van gedragingen die zorgen voor de overleving van het individu en de soort: eten, vechten, vluchten en paren.

Er is momenteel in de media veel aandacht voor periodiek vasten. Bij periodiek vasten wissel je een periode van vasten af met een periode waarin je normaal eet, zonder beperkingen. Deze vorm van vasten zou niet alleen veroudering vertragen, maar ook het risico op overgewicht, kanker, diabetes en hart- en vaatziekten verkleinen. Onderstaand de wetenschappelijke feiten op een rij.

Cranberry

Wetenschappers zoeken nog steeds naar de stoffen die het preventieve effect van cranberry’s op blaasontstekingen kunnen verklaren en hoe dit effect precies tot stand komt. Volgens de nieuwste inzichten zijn de nieren betrokken bij een indirect anti-adhesie effect van cranberry’s. Opmerkelijk is dat dit effect alleen bij mannen te zien was en niet bij vrouwen.

Over vitamine D
D

Voor de vierde column in het voedingsgeneeskunde-alfabet zijn we bij de letter D aangeland. De titel van deze column is dan ook slechts één letter, de letter D. Zoals alle vitaminen is ook vitamine D essentieel voor een goede gezondheid, maar in het bijzonder bij oudere.

Voedingsstoffen voor de botten

De opbouw en handhaving van gezonde botten is een complexe aangelegenheid waarin macro- en micronutriënten samenwerken en/of elkaars effect versterken. Een overzicht van de belangrijkste voedingsstoffen voor een goede botgezondheid.

Sarcopenie en leefstijl

Veroudering brengt een verscheidenheid aan veranderingen in het lichaam met zich mee. Een hiervan kan leeftijdsgebonden sarcopenie zijn. Dit verlies aan spiermassa en -kracht houdt verband met fysieke en cognitieve beperkingen, verminderde kwaliteit van leven en een verhoogde kans op overlijden. Voor preventie en behandeling zijn, naast onder meer hormoonbehandeling, diverse leefstijlinterventies beschikbaar.

Koolhydraatarm, vetrijk

Decennialang leek het advies vrij simpel als men gezond wilde eten: eet minder vet en je verliest overtollig gewicht, voorkomt hart- en vaatziektes en wordt in het algemeen gezonder. Inmiddels is dat advies omstreden. Is koolhydraatarm dan de oplossing?

Hoewel zuurstof (O2) van levensbelang is, genereert het zuurstofmetabolisme ook toxische bijproducten genaamd Reactive Oxygen Species (ROS). Deze ROS kunnen door beschadiging van de cellulaire macromoleculen oxidatieve stress veroorzaken. Als oxidatieve stress, een cellulaire conditie, zich voordoet, is dat in feite een disbalans tussen antioxidanten en oxidanten. Tegenwoordig worden mensen blootgesteld aan talrijke stressvolle omgevingsfactoren (UV, vervuiling, mentale stress,...