N-methyl-D-aspartaatreceptoren (NMDAr) zijn glutamaat-georiënteerde neuronale communicatiekanalen, die een belangrijke rol vervullen bij het biologisch functioneren van het centrale zenuwstelsel in hogere organismen. NMDAr zijn feitelijk proteïnen die als poortwachters kunnen functioneren op zenuwcellen. Abnormale expressie en verstoorde functionaliteit van NMDAr worden geassocieerd met talloze neurologische afwijkingen en ziektebeelden. Zo kan een hypofunctie resulteren in verminderd cognitief functioneren, terwijl hyperstimulatie excitotoxiciteit en neurodegeneratie kan veroorzaken. Om deze reden zijn NMDAr belangrijke therapeutische targets bij neuropathologische ziektebeelden, van o.a. hersenbloedingen, cerebrale traumata, dementie, epilepsie en neuropathie tot aan schizofrenie en tal van andere gedragsgerelateerde aandoeningen. De meeste farmaceutica gericht op beïnvloeding van NMDAr hebben tot op heden beperkt effect en vaak onverwachte, ongewenste bijwerkingen.1-3
Beste bezoeker, u heeft geen toegang.
Enkel (web)abonnees hebben toegang tot tijdschriftartikelen. Het webabonnement is nog in de maak.
U kunt zich wel alvast (gratis) registreren en tal van andere webartikelen raadplegen!
Auteur
Trefwoorden:
Figuren
Verschenen in
Referenties
Gonzalez J et al. NMDARs in neurological diseases: a potential therapeutic target. International Journal of Neuroscience 125(5), 2015
Blanke ML and Van Dongen AMJ. Biology of the NMDA Receptor: Activation Mechanisms of the NMDA Receptor. CRC Press/Taylor & Francis, 2009
Pall, M.L. Multiple Chemical Sensitivity: Toxicological and Sensitivity Mechanisms. General, Applied and Systems Toxicology, 2009
Fiacco TA, Agulhon C, McCarthy KD. Sorting out Astrocyte Physiology from Pharmacology. Annu. Rev. Pharmacol. Toxicol. 49(1): 151–74, 2008
Anderson CM, Swanson RA. Astrocyte glutamate transport: review of properties, regulation and physiological functions. Glia 32(1):1-14, 2000
Schousboe E and Helle S. Waagepetersen. Role of astrocytes in glutamate homeostasis: Implications for excitotoxicity. Neurotoxicity Research 8, Issue 3–4: 221–225, 2005
Dingledine R et al.The Glutamate Receptor Ion Channels. Pharmacological Reviews 51(1), 1999
Liu Y, Zhang J. Recent development in NMDA receptors. Chin. Med. J. 113 (10): 948–56, 2000
Watkins JC.& Jane DE. The glutamate story. British Journal of Pharmacology 147: 100-108, 2006
Bolton Ch. and Paul C. Glutamate Receptors in Neuroinflammatory Demyelinating Disease. Mediators of Inflammation: 1-12, volume 2006
Aamodt SM, Constantine-Paton M. The role of neural activity in synaptic development and its implications for adult brain function. Adv Neurol. 79:133–44, 1999
Hardingham GE and Bading H. Synaptic versus extrasynaptic NMDA receptor signalling: implications for neurodegenerative disorders. Nat Rev Neurosci. 11(10): 682–696, 2010
Hardingham GE, Fukunaga Y, Bading H. Extrasynaptic NMDARs oppose synaptic NMDARs by triggering CREB shut-off and cell death pathways. Nat Neurosci. 5:405–14, 2002
Zhou X, Hollern D, Liao J, Andrechek E, Wang H. NMDA receptor-mediated excitotoxicity depends on the coactivation of synaptic and extrasynaptic receptors. Cell Death Dis. 4, 2013
Zhou X et al. Revisiting the function of extrasynaptic NMDA receptor in excitotoxicity: NMDA receptor and excitotoxicity. Neuroscientist. 21(4): 337–344, 2015
Friedman LK, Segal M. Early exposure of cultured hippocampal neurons to excitatory amino acids protects from later excitotoxicity. Int J Dev Neurosci. 28:195–205, 2010
