Voedingsgeneeskunde, jaargang 24 (2023), nummer 6

pre-, pro-, syn- en postbiotica

Dossier

Hoewel het menselijk microbioom een actief onderzoeksgebied is, heeft het ook geleid tot misvattingen. Dit komt door de toenemende aandacht in populaire media, die onjuiste beweringen over het microbioom met zich meebrengt.1 Er is dan ook een essentiële rol weggelegd voor de zorgprofessional om goede voorlichting te geven over de rol van het microbioom voor de gezondheid. En ook over de mogelijkheden en beperkingen van beïnvloeding van het microbioom met bijvoorbeeld probiotica....

Er zijn moeders die wanneer hun kind op schoolreisje gaat, zeg naar de Efteling, een gezond lunchpakketje meegeven. Niet alleen gezond, maar ook wat het kind lekker vindt, want het is per slot van rekening ook een schoolreisje. Wat moeder zich niet realiseert, is dat al tijdens de busreis naar Kaatsheuvel alle lunchpakketjes worden opengemaakt en de inhoud wordt gedeeld met andere kinderen. In de Efteling zelf worden de kinderen dan ook nog eens blootgesteld aan een overweldigende...

Je kan het gerust baanbrekend noemen: een interventie waarbij de patiënt een combinatie van pre-, pro- en postbiotica (synbiotica) krijgt die precies is afgesteld op de behoeften van diens microbioom en gezondheidsproblemen. Persoonlijker kan het niet worden. Deze aanpak zou wel eens een geheel nieuw licht kunnen gaan werpen op de behandeling van darmproblemen en gerelateerde aandoeningen. Ook al is het een grote innovatie, leefstijlarts Karin Pijper denkt dat we nog slechts aan het begin...

Neuro-inflammatie is een complexe immuunrespons in het centrale zenuwstelsel die geassocieerd wordt met verschillende neurologische aandoeningen, waaronder neurodegeneratieve ziekten en stemmingsstoornissen. Recente onderzoeken hebben aangetoond dat neuro-inflammatie niet alleen wordt beïnvloed door endogene factoren. Ook exogene invloeden spelen een rol, zoals het microbioom, neurotransmitters, geneesmiddelen, supplementen en de fijnstof in de lucht die we dagelijks inademen. Het belang van...

Is vanadium een voedingsstof? Bij gebrek aan een goed argument blijft het antwoord nee, maar vele wetenschappers beschouwen het wél als een voedingsstof. Is vanadium een antidiabeticum? De bewijzen hiervoor zijn redelijk duidelijk. Toch is na dertig jaar onderzoek nog steeds geen vanadiumpreparaat goedgekeurd als diabetesmedicijn. Who's afraid of vanadium?

Glaucoom is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van blindheid. De darmmicrobiota, samen met de integriteit van zowel de darmbarrière als de bloed-retinabarrière, blijkt invloed te hebben op het risico op glaucoom. Dysbiose van de darmmicrobiota zou volgens nieuwe inzichten een aandeel hebben in het ontstaan of de progressie van oogziekten, waaronder glaucoom.

Eieren bevatten veel voedingsstoffen die gunstig zijn voor het brein. Onderzoek doet tevens vermoeden dat eieren een gunstig effect kunnen hebben op het voorkomen van dementie. Er zijn echter ook studies die dat tegenspreken. Kan het eten van eieren een rol spelen bij preventie van dementie?

Hoeveel we ook van eten houden en hoezeer we voeding nodig hebben, soms verdragen we iets voedzaams niet. In geval van allergieën is de insteek immunologisch: het lichaam reageert erop alsof het om iets heel bedreigends gaat. Zo complex ons immuunsysteem is, zo complex zit een allergische reactie in elkaar. In dit overzicht bekijken we welke gedaanten voedselallergie kan aannemen. Een type is zelfs opvallend in opmars, zodat we weer vragen moeten stellen bij onze omgeving.

Met het uitkomen van de ‘Nordic Nutritional Recommendations 2023’ (NNR2023)1 blijkt dat de inname van selenium door Nederlandse volwassenen2 ruim beneden de nieuwe ‘voorlopige geschatte gemiddelde behoefte’ (EAR) van deze NNR2023 ligt. Ook voor de seleniumstatus ziet het er niet goed uit. Valt dit op te lossen met voeding?

Hoewel het vaak gekscherend wordt gezegd, is het een uitdrukking die een kern van waarheid bevat: ‘Stellen die jarenlang samenwonen, gaan op elkaar lijken’. Een vergelijkbaar gezegde gaat over baas en huisdier. Huidtherapeut Marcelline Goyen verklaart de wijsheid achter de uitspraken. Die heeft te maken met het microbioom. Zo deel je als partners niet alleen hetzelfde eetpatroon en andere gewoonten, maar blijk je met tongzoenen wel 80 miljoen microben met elkaar uit te wisselen. En als je...

In de loop der jaren heb ik veel onderzoek gedaan naar probiotica en daar voor publiek met wisselende samenstelling lezingen over gehouden. Het blijft een verwarrende term, probiotica. Ze zijn gedefinieerd als levende micro-organismen die, wanneer in voldoende hoeveelheid ingenomen, een gezondheidsbevorderend effect hebben. Dat is de definitie van de WHO en de FAO. Definities zijn nooit zo heel duidelijk, ook deze niet. Wanneer moeten de micro-organismen leven? Op het moment van inname of...